Στον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) ανατέθηκε η αρμοδιότητα της χορήγησης του επιδόματος σε άτομα με αναπηρία, αλλά και του επιδόματος στεγαστικής συνδρομής και του επιδόματος ομογενών προσφύγων από την 1η/1/2019, σύμφωνα με Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εργασίας, Οικονομικών και Εσωτερικών.
Συγκεκριμένα, η εν λόγω απόφαση προβλέπει πως αιτήσεις που υποβλήθηκαν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 και εκκρεμούσαν κατά την 1η/1/2019 σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας, εξετάζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων και από τις αρμόδιες για την απονομή διατροφικού επιδόματος Διευθύνσεις των Περιφερειών της χώρας.
Οι εγκριτικές αποφάσεις εισάγονται στο υφιστάμενο πληροφοριακό τους σύστημα και στη συνέχεια τα σχετικά με την πληρωμή δικαιολογητικά αποστέλλονται στον ΟΠΕΚΑ, ο οποίος υλοποιεί εφεξής την καταβολή της παροχής του επιδόματος ή της οικονομικής ενίσχυσης, αντίστοιχα.
Ειδικότερα σε σχέση με τις προνοιακές παροχές στα άτομα με αναπηρία (αναπηρικά επιδόματα) ορίζεται πως οι δήμοι υποχρεούνται τους να παραδώσουν με πρακτικό παραλαβής ηλεκτρονικό αρχείο καθώς και ακριβές αντίγραφο δικαιούχων προνοιακών επιδομάτων, με την αντίστοιχη ανάλυση ποσού ανά επίδομα/οικονομική ενίσχυση του δικαιούχου, όπως αυτές διαμορφώθηκαν κατά την τελευταία πληρωμή του Νοεμβρίου 2018, στις αρμόδιες διευθύνσεις του ΟΠΕΚΑ και ανάλογα με τη χωρική τους αρμοδιότητα, προκειμένου να ενταχθούν στο ενιαίο μητρώο δικαιούχων.
Εκκρεμείς αιτήσεις για επιδόματα
Αιτήσεις που θα διεκπεραιωθούν από τους δήμους μέχρι 31/12/2018 και δεν συμπεριλαμβάνονται στην προαναφερόμενη κατάσταση θα παραδοθούν, με αντίστοιχο ηλεκτρονικό αρχείο και ακριβές αντίγραφο όπως ανωτέρω, μέχρι τις 15/1/2019, προκειμένου να ενταχθούν στην πληρωμή μηνός Ιανουαρίου 2019, που θα υλοποιηθεί από τον ΟΠΕΚΑ.
Η αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των προνοιακών αναπηρικών παροχών των Δήμων υποχρεούται με την έκδοση της παρούσας να ειδοποιήσει άμεσα εγγράφως τους δικαιούχους που μέχρι 31/3/ 2019 λήγει η ισχύ της γνωμάτευσης της υγειονομικής επιτροπής, για επανυποβολή του αιτήματος χορήγησης των παροχών από τον ΟΠΕΚΑ
Σε σχέση με το Διατροφικό Επίδομα, ορίζεται πως οι αρμόδιες Διευθύνσεις των Περιφερειών της χώρας, για την καταβολή του διατροφικού επιδόματος υποχρεούνται άμεσα, να παραδώσουν με πρακτικό παραλαβής στη Διεύθυνση Αναπηρικών Επιδομάτων και Οικονομικών Ενισχύσεων ή στις Περιφερειακές Δ/νσεις του ΟΠΕΚΑ, ανάλογα με τη χωρική τους αρμοδιότητα, ακριβές αντίγραφο και ηλεκτρονικό αρχείο με τους δικαιούχους Διατροφικού επιδόματος, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν κατά την τελευταία πληρωμή του Δεκεμβρίου 2018, προκειμένου να ενταχθούν στο ενιαίο μητρώο δικαιούχων.
Αιτήσεις για χορήγηση διατροφικού επιδόματος, που θα διεκπεραιωθούν από τις αρμόδιες Διευθύνσεις των Περιφερειών της χώρας μέχρι 31/12/2018 και δεν συμπεριλαμβάνονται στην προαναφερόμενη κατάσταση θα παραδοθούν, με αντίστοιχο ηλεκτρονικό αρχείο και ακριβές αντίγραφο όπως ανωτέρω, μέχρι τις 15/1/2019, προκειμένου να ενταχθούν στην πληρωμή μηνός Ιανουαρίου 2019 που θα υλοποιηθεί από τον ΟΠΕΚΑ.
Καταληκτική ημερομηνία διεκπεραίωσης του συνόλου των εκκρεμών αιτήσεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων και τις Διευθύνσεις των Περιφερειών είναι η 28/2/2019, ώστε συνεχεία να αποσταλούν στον ΟΠΕΚΑ, προκειμένου να ενταχθούν στις επόμενες πληρωμές που θα υλοποιηθούν από τον ΟΠΕΚΑ.
Οι σχετικοί φάκελοι και όλο το φυσικό αρχείο με τους δικαιούχους της 31/12/2018, τηρούνται από τους καθ’ ύλην αρμόδιους Δήμους και τις αρμόδιες για το διατροφικό επίδομα Διευθύνσεις των Περιφερειών, σύμφωνα με την ισχύουσα για την τήρηση αρχείων νομοθεσία, με δυνατότητα πρόσβασης και διάθεσής τους σε εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους του ΟΠΕΚΑ, μετά από σχετική αίτησή τους στο Δήμο ή στη Διεύθυνση της Περιφέρειας.
Διαδικασία υποβολής και επεξεργασίας αιτήσεων προνοιακών αναπηρικών παροχών
1. Από την 1η/1/2019 και εφεξής, αιτήσεις για τη χορήγηση προνοιακών αναπηρικών παροχών σε χρήμα, για τη συνέχιση καταβολής των επιδομάτων στους δικαιούχους που λήγει η γνωμάτευση της υγειονομικής επιτροπής καθώς και αιτήσεις επιδείνωσης της κατάστασης των ατόμων με αναπηρία, πραγματοποιούνται μέσω του ΟΠΕΚΑ και των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.).
Η αίτηση υποβάλλεται μέσω των Κέντρων Κοινότητας των Δήμων ή των υπηρεσιών του ΟΠΕΚΑ ανάλογα με τον τόπο κατοικίας του αιτούντα.
Η αίτηση επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 (Α΄ 75) ως προς τα δηλωθέντα στοιχεία καθώς και δήλωση συναίνεσης διασταύρωσης των στοιχείων του αιτούντος και των μελών της οικογένειάς του.
Τυχόν απαιτούμενα δικαιολογητικά, υποβάλλονται στο οικείο ηλεκτρονικό σύστημα σε ηλεκτρονική μορφή μέσω σάρωσης των προσκομιζόμενων από τον αιτούντα εγγράφων.
2. Η διαδικασία υποβολής της αίτησης έχει ως εξής:
Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να προσέρχονται στις υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ ή στα Κέντρα Κοινότητας των Δήμων γνωρίζοντας τον ΑΜΚΑ τους και έχοντας μαζί τους την αστυνομική τους ταυτότητα (ή διαβατήριο σε περίπτωση υπηκόου άλλου κράτους ή σε περίπτωση που είναι πρόσφυγες ή αιτούντες άσυλο, τα αντίστοιχα προβλεπόμενα νομιμοποιητικά έγγραφα) και ένα αντίγραφο τραπεζικού λογαριασμού στον οποίο ο αιτών είναι δικαιούχος ή συνδικαιούχος (ανεξαρτήτως σειράς).
Σε περίπτωση αδυναμίας προσέλευσης του ιδίου του ατόμου, η αίτηση δύναται να υποβάλλεται μέσω άλλου προσώπου (γονέας, εκπρόσωπος, πληρεξούσιος, δικαστικός συμπαραστάτης, εν διαστάσει γονείς ασκούντες την επιμέλεια των τέκνων, επίτροπο ορφανών ανάπηρων τέκνων) προσκομίζοντας, εκτός των παραπάνω δικαιολογητικών, τα απαραίτητα νομιμοποιητικά έγγραφα καθώς και πιστοποιητικό ταυτοπροσωπίας σε περίπτωση ανήλικου τέκνου.
3. Με την οριστική υποβολή της αίτησης που έχει γίνει “Αποδεκτή” δημιουργείται στο Πληροφοριακό Σύστημα του ΟΠΕΚΑ ηλεκτρονικός φάκελος αναπηρίας με τον ΑΜΚΑ του αιτούντος και του αποδίδεται κωδικός εισόδου στο Πληροφοριακό Σύστημα του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας, μέσω του οποίου μπορεί να πληροφορείται την πορεία της διαδικασίας πιστοποίησης της αναπηρίας του από τις αρμόδιες Υγειονομικές Επιτροπές ΚΕ.Π.Α. καθώς και τα αποτελέσματα αυτής.
Το πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΑ διασυνδέεται με το σύστημα “Ηλεκτρονικών ραντεβού – eRDV” της εταιρίας “Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.” (ΗΔΙΚΑ Α.Ε.) και προγραμματίζεται η επίσκεψη σε ιατρούς της επιλογής του αιτούντος, προκειμένου να καθοριστεί η διάγνωση της κύριας πάθησής του βάσει της οποίας θα παραπεμφθεί προς κρίση στις Υγειονομικές Επιτροπές των ΚΕ.Π.Α., καθώς και των τυχόν δευτερευουσών παθήσεων από τις οποίες πάσχει ο αιτών.
Με βάση τις παραπάνω διαγνώσεις και τα αποτελέσματα των ιατρικών εξετάσεων στις οποίες υποβλήθηκε ο αιτών, ο θεράπων ιατρός της κύριας πάθησής του συμπληρώνει ηλεκτρονικά στο σύστημα της ΗΔΙΚΑ Α.Ε. τον Γενικό Εισηγητικό Φάκελο Παροχών Αναπηρίας ή και τον ανά πάθηση προβλεπόμενο Ειδικό Εισηγητικό Φάκελο Παροχών Αναπηρίας.
Εν συνεχεία οριστικοποιεί τα καταχωρηθέντα στοιχεία και ο ηλεκτρονικός φάκελος αναπηρίας διαβιβάζεται στο ΚΕ.Π.Α. μέσω διασύνδεσης των δύο πληροφοριακών συστημάτων.
Εάν ο αιτών πάσχει από δευτερεύουσες παθήσεις, ο θεράπων ιατρός της κύριας πάθησης υποχρεούται να καταχωρήσει ρητά τις ιατρικές ειδικότητες των συνυπαρχουσών παθήσεων στο ειδικό πεδίο του Εισηγητικού Φακέλου αρμοδιότητάς του, ώστε ακολούθως να συμπληρωθούν ηλεκτρονικά από τους θεράποντες ιατρούς των δευτερευουσών παθήσεων οι ανάλογοι Εισηγητικοί Φάκελοι Παροχών Αναπηρίας.
Στην περίπτωση αυτή η διαδικασία ολοκληρώνεται με την οριστικοποίηση του Εισηγητικού Φακέλου από τον θεράποντα ιατρό της κύριας πάθησης, αφού προηγουμένως έχουν οριστικοποιηθεί όλοι οι επιμέρους Εισηγητικοί Φάκελοι από τους θεράποντες ιατρούς των συνυπαρχουσών παθήσεων.
Ο ηλεκτρονικός φάκελος αναπηρίας του αιτούντος λαμβάνει ηλεκτρονικό αριθμό πρωτοκόλλου από το πληροφοριακό σύστημα των ΚΕ.Π.Α. και στη συνέχεια ο αιτών ενημερώνεται με μήνυμα κειμένου κινητής τηλεφωνίας ή ηλεκτρονικό μήνυμα για την ημέρα και ώρα που θα εμφανιστεί ενώπιον της Υγειονομικής Επιτροπής του ΚΕ.Π.Α. για την εκτίμηση της αναπηρίας του, καθώς και για την υποχρεωτική προσκόμιση στην γραμματεία του ΚΕ.Π.Α. όλων των στοιχείων του ηλεκτρονικού ιατρικού του φακέλου σε φυσική μορφή.
Η Γνωστοποίηση Αποτελέσματος Πιστοποίησης Αναπηρίας εκδίδεται ηλεκτρονικά και ο αιτών ενημερώνεται με ηλεκτρονικό μήνυμα, ώστε να λάβει γνώση και να την αντλήσει μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος του ΚΕ.Π.Α, κάνοντας χρήση του κωδικού του, δηλώνοντας ταυτόχρονα αν αποδέχεται το σχετικό αποτέλεσμα, άλλως δύναται εντός προθεσμίας 10 ημερολογιακών ημερών να υποβάλλει ένσταση (ηλεκτρονικά ή και στο ΚΕΠΑ) σε δευτεροβάθμια υγειονομική επιτροπή.
Η διαδικασία εξέτασης της ένστασής του από δευτεροβάθμια υγειονομική επιτροπή διεκπεραιώνεται κατά τον ίδιο τρόπο με την εκτίμηση σε πρώτο βαθμό.
Το οριστικό, σε κάθε περίπτωση, αποτέλεσμα πιστοποίησης αναπηρίας του αιτούντα (πρώτου ή δεύτερου βαθμού) αποστέλλεται ηλεκτρονικά από το πληροφοριακό σύστημα του ΚΕ.Π.Α. στο αντίστοιχο σύστημα του ΟΠΕΚΑ.
4. Εάν, για την παροχή συγκεκριμένων παροχών αναπηρίας σε χρήμα, η ισχύουσα νομοθεσία δεν προβλέπει εκτίμηση του αναπήρου από τα ΚΕ.Π.Α., τα παραπάνω στάδια της παραλείπονται.
5. Σε περιπτώσεις αδυναμίας υποβολής εισηγητικού φακέλου παροχών αναπηρίας, ο φάκελος υποβάλλεται χειρόγραφος στην γραμματεία των ΚΕΠΑ μαζί με όλα τα ιατρικά πιστοποιητικά.
6. Για αιτούντες που έχουν στην κατοχή τους γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής ΚΕΠΑ και δεν έχουν υποβάλλει αίτηση στις αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων, ακολουθείται η παραπάνω διαδικασία και στη συνέχεια οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι του ΟΠΕΚΑ ενημερώνουν την ηλεκτρονική πλατφόρμα χορήγησης των προνοιακών παροχών σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία του ΟΠΕΚΑ, περί της έγκρισης ή μη της χορήγησης, σύμφωνα με τη γνωμάτευση της υγειονομικής επιτροπής των ΚΕΠΑ.
7. Σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος μετά τη γνωμάτευση της Υγειονομικής Επιτροπής του ΚΕ.Π.Α. δικαιούται άλλης προνοιακής αναπηρικής παροχής σε χρήμα από αυτή που αιτήθηκε, του χορηγείται η εν λόγω παροχή εφόσον πληροί και τις λοιπές προϋποθέσεις της παροχής αυτής, με τροποποίηση της αρχικής του αίτησης.
8. Αν απορριφθεί αίτηση για τη χορήγηση προνοιακής παροχής δεν επιτρέπεται η υποβολή νέας αίτησης αν δεν παρέλθει ένα έτος από την έκδοση της απόφασης του αρμοδίου Προϊσταμένου του ΟΠΕΚΑ, εκτός εάν πρόκειται για νέα πάθηση ή βλάβη ή ουσιώδη επιδείνωση της παλιάς πάθησης που έχει επέλθει ή διαπιστωθεί μετά την απόφαση της Υγειονομικής Επιτροπής και έχει μεσολαβήσει νοσηλεία σε δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο και αποδεικνύεται με πιστοποιητικό νοσηλείας και γνωμάτευση ιατρού , οπότε μπορεί να υποβληθεί αίτηση πριν την πάροδο του έτους αλλά όχι πριν την πάροδο τριμήνου.
Καταβολή αναπηρικών παροχών και διαδικασία επαναχορήγησης
Το δικαίωμα στην καταβολή των προνοιακών παροχών σε χρήμα ισχύει από την 1η του επόμενου μήνα από αυτόν κατά τον οποίο υποβλήθηκε η αίτηση – υπεύθυνη δήλωση στο πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΑ.
Στην περίπτωση υποβολής αίτησης, το δικαίωμα στην καταβολή των προνοιακών παροχών σε χρήμα ανατρέχει στην 1η του μήνα υποβολής της ηλεκτρονικής τους αίτησης.
– Η καταβολή των προνοιακών παροχών σε χρήμα στα Άτομα με Αναπηρία διακόπτεται αυτοδικαίως από την 1η ημέρα του επόμενου μήνα της ημερομηνίας λήξης της ισχύουσας γνωμάτευσης της υγειονομικής επιτροπής.
– Η αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των παροχών του ΟΠΕΚΑ υποχρεούται τρείς (3) μήνες πριν από τη λήξη ισχύος της προηγούμενης γνωμάτευσης υγειονομικής επιτροπής να ειδοποιεί εγγράφως ή µέσω γραπτού μηνύματος στον αριθμό κινητού τηλεφώνου που έχει δηλώσει ο αιτών, τους δικαιούχους για επανυποβολή του αιτήματος χορήγησης των παροχών
– Η έναρξη καταβολής των προνοιακών αναπηρικών παροχών, σε περίπτωση παράτασης, ανατρέχει στην επομένη της ημέρας διακοπής του επιδόματος, εφόσον υποβληθεί ηλεκτρονική αίτηση, εντός εξαμήνου από τη λήξη της ισχύος της απόφασης της προηγούμενης υγειονομικής επιτροπής.
Ειδικότερα, για άτομα που λάμβαναν προνοιακή αναπηρική παροχή και των οποίων εκκρεμεί η αίτηση για εξέταση από τις υγειονομικές επιτροπές των ΚΕΠΑ κατά την 1/1/2019, η συνέχιση καταβολής των προνοιακών αναπηρικών παροχών ανατρέχει στην επόμενη ημέρα της διακοπής του επιδόματος, εφόσον η αίτηση στα ΚΕΠΑ υποβλήθηκε εντός εξαμήνου από τη λήξη της προηγούμενης γνωμάτευσης της υγειονομικής επιτροπής των ΚΕΠΑ
Σε περίπτωση κατά την οποία η ηλεκτρονική αίτηση υποβληθεί μετά την πάροδο εξαμήνου από τη λήξη της προηγούμενης γνωμάτευσης των ΚΕΠΑ το δικαίωμα στην καταβολή των προνοιακών παροχών σε χρήμα ισχύει από την 1η του επόμενου μήνα από αυτόν κατά τον οποίο υποβλήθηκε η αίτηση – υπεύθυνη δήλωση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
Αχρεωστήτως καταβληθέντα
Προνοιακή παροχή, επίδομα/οικονομική ενίσχυση, που καταβάλλεται αχρεωστήτως από τον ΟΠΕΚΑ, καταλογίζεται στους λαβόντες και επιστρέφεται άτοκα ή συμψηφίζεται με το σύνολο των χορηγούμενων παροχών.
Σε επιδόματα/οικονομικές ενισχύσεις που καταβάλλονται σήμερα και υφίσταται ήδη πράξη συμψηφισμού τους, οι αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων και οι αρμόδιες για τη χορήγηση διατροφικού επιδόματος διεύθύνσεις των περιφερειών της χώρας, υποχρεούνται να παραδώσουν με πρακτικό παραλαβής, στον ΟΠΕΚΑ, υπογεγραμμένες αναλυτικές καταστάσεις αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, καταγεγραμμένα με όλα τα απαραίτητα στοιχεία, προκειμένου να συνεχίσει τον εν λόγω συμψηφισμό ο ΟΠΕΚΑ.
Αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά που προέκυψαν από μεταβολές διακοπής, ανάκλησης, τροποποίησης που πραγματοποιήθηκαν μέχρι 31/12/2018, εξακολουθούν να αναζητούνται και να εισπράττονται από τα κατά περίπτωση, μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία, αρμόδια όργανα και υπηρεσίες και τα σχετικά ποσά αποδίδονται στον φορέα που κατέβαλλε τα ποσά αυτά.
Αφορολόγητο – Ακατάσχετο
Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται ως προνοιακές παροχές σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος και επομένως δεν φορολογούνται.
Επιπλέον το ποσό προνοιακών παροχών σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση ή κράτηση χαρτοσήμου, δεν κατάσχεται, ούτε συμψηφίζεται µε ήδη βεβαιωμένα χρέη προς το Δηµόσιο, ιδιώτες ή πιστωτικά ιδρύµατα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
Εκκρεμείς Δίκες
Εκκρεμείς δίκες των δήμων ή των αρμόδιων Δ/νσεων των Περιφερειών της χώρας, αναφορικά με τη χορήγηση προνοιακών παροχών, συνεχίζονται από τις ως άνω υπηρεσίες και σε περίπτωση έκδοσης οριστικής δικαστικής απόφασης απονομής επιδόματος/οικονομικής ενίσχυσης, οι αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων και των περιφερειών ενημερώνουν, αρμοδίως, τον ΟΠΕΚΑ, προκειμένου αυτός να καταβάλλει την εν λόγω παροχή.
Η απόφαση αυτή ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
ΟΠΕΚΑ: Παράταση για τις αιτήσεις Α21 Δείτε πότε πληρώνει την 1η δόση/2019