Γράφει η Δικηγόρος Δήμητρα Κοκκινιώτη
Δυστυχώς παραβατικότητα και ανήλικοι είναι καθημερινότητα, με τη συνεχή εμπλοκή τους σε πλείστα ποινικά αδικήματα και σοβαρά ακόμη εγκλήματα : ναρκωτικά, πορνεία, κακοποίηση άλλων ανηλίκων, κλοπές, ληστείες, πρόκληση βλάβης με συνεχή σκληρή συμπεριφορά (το γνωστό bullying) ,εγκληματικές οργανώσεις, εκρηκτικές ύλες, τρομοκρατικές πράξεις, συμπλοκές, ασέλγεια έναντι αμοιβής, πρόκληση φθορών ή σωματικών βλαβών ή και θάνατο τρίτου κατά την οδήγηση και πολλά άλλα.
Ο Ποινικός Κώδικας περιλαμβάνει μια πλειάδα ειδικών διατάξεων (άρθρα 121 έως 133 ΠΚ) όπου αναλόγως της ανηλικότητας, ήτοι της ηλικίας του παραβάτη ανηλίκου, προβλέπονται αναλόγως αναμορφωτικά μέτρα, θεραπευτικά μέτρα, περιορισμός σε ειδικό κατάστημα νέων – φυλακές ανηλίκων (για όσους έχουν συμπληρώσει του 15ο έτος της ηλικίας τους και έχουν τελέσει κακουργηματική πράξη,) κατ’ οίκον περιορισμός. Σκοπός είναι η ειδική μεταχείριση του ανηλίκου – παραβάτη (ευστόχως δε και ο νομοθέτης δεν χρησιμοποιεί τον όρο εγκληματία όπως παλαιότερα) και η κατά τα δυνατόν ομαλή επανένταξή του χωρίς το ”στίγμα”, ειδικώς για παραβάσεις πλημμεληματικού χαρακτήρα.
Περαιτέρω, κατ’ άρθρο 360 Ποινικού Κώδικα, (το οποίο αντιδιαστέλλεται από την έκθεση ανηλίκου σε κίνδυνο, για την οποία αξίζει να γίνει λόγος σε έτερο άρθρο μου) όποιος, ενώ έχει υποχρέωση εποπτείας ανηλίκου νεότερου από 18 ετών (π.χ. γονείς) παραλείπει να τον παρεμποδίσει από την τέλεση αξιόποινης πράξης ή από το να επιδίδεται στην πορνεία, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους, αν δεν συντρέχει περίπτωση να τιμωρηθεί αυστηρότερα με άλλη διάταξη. Οι γονείς του ανηλίκου- παραβάτη διώκονται αυτεπάγγελτα , ασχέτως αν υποβληθεί εναντίον τους και έγκληση από τον παθόντα ατομικά, ή/και από τους γονείς του – κηδεμόνες του.
Σε αστικό επίπεδο, από τον συνδυασμό των άρθρων 1510 και επόμενα, 914, 923§1, 926, 927 του Αστικού Κώδικα, οι γονείς που εκ του νόμου είναι επιφορτισμένοι με την εποπτεία ανηλίκου (μεταξύ άλλων προσώπων π.χ. ατόμων τεθειμένων υπό δικαστική συμπαράσταση ) ευθύνονται για τη ζημία που τα πρόσωπα αυτά προξενούν παράνομα σε τρίτον, εκτός αν αποδείξουν ότι άσκησαν την προσήκουσα εποπτεία ή ότι η ζημία δεν μπορούσε να αποτραπεί.
Εποπτεία υπό την πιο πάνω έννοια είναι η επίβλεψη, επιτήρηση και προφύλαξη του ανηλίκου όπως και η καθοδήγησή του σε συμπεριφορά σύμφωνα με τους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς. Το μέτρο της εποπτείας εξαρτάται από το σύνολο των περιστάσεων και ιδίως από την ηλικία, την ωριμότητα, την μόρφωση του εποπτευόμενου και του εποπτεύοντος, το προβλεπτό ή την επικινδυνότητα της ζημιογόνου συμπεριφοράς και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις, που εξετάζονται ανά περίπτωση. Το ”ευθύνονται” εν προκειμένω, σε αστικό επίπεδο, σημαίνει ότι οφείλουν αποζημίωση σε αυτόν/ αυτούς που έβλαψε το ανήλικο τέκνο τους, το ύψος της οποίας θα κριθεί από τα Δικαστήρια. Περιττό να αναφερθεί ότι σε περιπτώσεις ιδιαίτερα απεχθούς συμπεριφοράς, πρόκλησης μόνιμης βλάβης ή θανάτου σε τρίτον, η αποζημίωση που θα επιδικασθεί θα είναι εξόχως μεγάλη, κατά το κοινώς λεγόμενο ”κλείνουν σπίτια, καταστρέφεται όλη η οικογένεια”.
Συνεπώς δεν είναι καθόλου απλό το, για παράδειγμα, «δίνω στον ανήλικο υιό μου /κόρη μου το αμάξι να οδηγήσει μέχρι λίγο πιο κάτω»!! Δεν είναι άνευ νομικών συνεπειών για τους γονείς η αλόγιστη χρήση του διαδικτύου από το ανήλικο τέκνο τους, η χρήση κινητών τηλεφώνων στο σχολικό περιβάλλον χωρίς έλεγχο, η χρήση από αυτό λεκτικής ή σωματικής βίας εις βάρος άλλων, ακόμα και εντός της οικίας, τα εύλογα παράπονα καθηγητών και συμμαθητών, οι τακτικές προσαγωγές του παιδιού τους ενώπιον αστυνομικών και εισαγγελικών αρχών, για να στρουθοκαμηλίζουν, να κοιτάνε αλλού, να ελπίζουν απλά ότι διάγει μία φάση και θα περάσει! Θα περάσει ο πυρετός, κι αυτός συχνά με άσχημα επακόλουθα.
Όμως το έγκλημα και η ροπή προς αυτό ήδη από την ανηλικότητα, δεν περνάει! Είναι δεδομένη η ευθύνη τους, η ποινική και η αστική, για την οποία γίνεται λόγος εδώ, διότι η ηθική έναντι του παιδιού τους αλλά και των άλλων , παιδιών ή ενηλίκων, που βλάπτονται, είναι ούτως ή άλλως δεδομένη και μεγάλη.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνείτε με τη δικηγόρο Δήμητρα Κοκκινιώτη 210 5545007
Email: [email protected]
Πηγή: www.kokkiniotilaw.gr
